مدیریت منابع انسانی در ورزش

فهرست مطالب

پیشگفتار 

بخش اول: مدیریت شغل

• فصل اول: آموزش و اشتغال در ورزش 
• فصل دوم: مبانی نگرش و ویژگی­های شغل 
• فصل سوم: طراحی شغل 
• فصل چهارم: هنرآفرینی و چالش­های مدیریت شغل

بخش دوم: نگرش­ها و رفتارهای شغلی

• فصل پنجم: رضایت شغلی 
• فصل ششم: تعهد سازمانی و حرفه­ای 
• فصل هفتم: دلبستگی و تعلق شغلی 
• فصل هشتم: رفتار شهروندی سازمانی 

بخش سوم: نگرش­ها و ویژگی­های مشاغل ورزشی

• فصل نهم: ویژگی سازمان­ها و شرایط شغلی در ورزش 
• فصل دهم: نگرش­ها و ویژگی­های شغلی معلمان و مدرسان ورزش
• فصل یازدهم: نگرش­ها و ویژگی­های شغلی مربیان ورزش 
• فصل دوازدهم: نگرش­ها و ویژگی­های شغلی داوران ورزشی 
• فصل سیزدهم: نگرش­ها و ویژگی­های شغلی داوطلبان ورزشی 

بخش چهارم: نگرش­های مشتریان ورزش

• فصل چهاردهم: نگرش مردم نسبت به فعالیت بدنی و ورزش 
• فصل پانزدهم: نگرش نسبت به کلاس و درس تربیت­بدنی 
• فصل شانزدهم: نگرش­ها و مسائل شغلی ورزشکاران 

پیشگفتار

کتاب­های فراوانی درباره مدیریت منابع انسانی نوشته شده است و مطالعات بی­شماری نیز ابعاد کلان و خرد این موضوع را بررسی کرده­اند، به­گونه­ا ­که هم­اکنون مراحل و گام­های مختلف آن از مرحله جذب و استخدام، آموزش و ارتقاء، پرورش و نگهداری یا جبران خدمات تا مرحله بازنشستگی کاملاً ناخته شده است. در این کتاب تلاش شده است برخی از ابعاد مدیریت منابع انسانی با رویکردی جدید و با تمرکز بر مسائل و چالش­های شغلی و نگرش نیروهای انسانی فعال در ورزش کشور بررسی شود تا از جنبه نظری و کاربردی برای همه دست­اندرکاران ورزش مفید باشد. با توجه به این­که بسیاری از یافته­ های مرتبط با علوم انسانی و اجتماعی در خارج کشور شاید قابلیت تعمیم کمتری داشته باشند، اما مواردی که جنبه نظری دارند و می­ توانند برای الگوپردازی تحقیقی و تدریس مفید باشند به طور کامل در این کتاب بررسی شده­اند. به همین دلیل، در انتهای هر فصل تلاش شده است تحقیقات داخلی مرور شوند تا مسیر و جهت­گیری پژوهشی برای محققان تا حدی روشن شود.

در بخش دوم کتاب، مبانی نظری و ابعاد کاربردی سه نگرش شغلی کلاسیک و اصلی به نام رضایت شغلی، تعهد سازمانی و حرفه­ای، و تعلق شغلی بررسی شده است. البته با توجه به مطالعات جدید، رفتارشهروندی سازمانی نیز به مثابه یک نگرش شغلی در همین بخش قرار گرفته است. در بخش سوم، علاوه بر بررسی وضعیت چهار نگرش شغلی مذکور، ویژگی­ سازمان­ها و شرایط شغلی در ورزش (فصل نهم) و سایر موضوعات و مسائل گروه های مختلف شغلی در ورزش مانند معلمان و مدرسان ورزش (فصل دهم)، مربیان (فصل یازدهم)، داوران (فصل دوازدهم) و داوطلبان (فصل سیزدهم) در قالب نگرش­ها و ویژگی­های مشاغل ورزشی به طور کامل  بررسی شده­اند. چون هر کدام از این نیروهای انسانی فعال در محیط­های ورزشی دارای ویژگی­ها و نگرش­های منحصربه­فردی هستند و چالش­های خاصی را تجربه می­کنند. ضمناً بررسی و مطالعه ویژگی­های مشاغل ورزشی و نگرش­های منابع انسانی در ورزش می­تواند به فرایند ایجاد انگیزه و پرورش تعهد کمک کند و متعاقب آن، خدمات مؤثری به مشتریان بیرونی سازمان­های  ورزشی ارائه شود.اولین مرحله مدیریت منابع انسانی، مرحله تجزیه و تحلیل شغل است و با توجه به این رویکرد، بخش اول کتاب با این پیش­فرض تدوین شده است که متقاضیان شغل و مدیران ابتدا باید با جنبه­ها و ابعاد مختلف شغل در قبل از جذب و استخدام آشنا باشند تا بتوانند تناسب شاغل با شغل و تناسب شاغل با سازمان را حفظ کنند. به عبارت بهتر، شناخت ابعاد مدیریت شغل مقدم بر شناخت ابعاد مدیریت منابع انسانی است. سه مرحله اساسی برای داشتن نیروی انسانی کارآمد و ایجاد نگرش شغلی مثبت به ترتیب شامل آموزش و تربیت دوران تحصیل و قبل از استخدام، شناخت ماهیت و ویژگی­های درونی شغل، و در نهایت بازبینی و طراحی مجدد شغل است که در این بخش بررسی شده­اند. در فصل اول، مسائل اصلی آموزش نیروهای انسانی در مراکز آموزش عالی و سپس وضعیت اشتغال در ورزش بررسی شده است تا دانشجویان و دانش­آموختگان علوم ورزشی بدانند که در چه شرایطی قرار دارند و چگونه باید برای جذب و استخدام آماده شوند. در فصل دوم، موضوع مهم نگرش­های افراد در شغل بررسی شده است که این نگرش­ها در قبل و بعد از استخدام می­توانند تغییر یابند و منشاء بروز بسیاری از رفتارهای سازنده و ناسازنده در سازمان­های ورزشی شوند. ضمناً بررسی ویژگی­های مختلف شغل در همین فصل به مدیران و کارکنان ورزش کمک می­کند تا آگاهی و شناخت بیشتری از مشاغل مختلف داشته باشند. فصل سوم نیز روش­های مختلف طراحی شغل را به مدیران می­آموزد که از طریق آنها می­توان مشاغل مختلف را بازبینی و مدیریت کرد تا کارکنان بتوانند با نگرش­های شغلی مثبت و انگیزش بیشتری، کیفیت فعالیت شغلی خود را بالا ببرند. در فصل چهارم، چالش­های مدیریت شغل بررسی شده و مفهوم جدیدی به نام هنرآفرینی شغل معرفی گردیده است که نشان می­دهد کارکنان چگونه می­توانند روی شغل خود اثر مثبت بگذارند.

انتظار می­رود که در آینده محققان بتوانند در ادامه این مسیر سؤالات خلاقانه، جستجوگرایانه، پیش­فرض­ها و مدل­های مفهومی جدیدی را ارائه دهند. چون برخی از گروه­های ورزشی مانند تماشاگران، هواداران، حامیان اجتماعی، اصحاب رسانه ورزشی و سایر مشتریان بیرونی سازمان­های ورزشی به توجه و بررسی بیشتری نیاز دارند. همچنین موضوعات مهمی وجود دارند که محققان مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی می­توانند با مفهوم­پردازی­های جدید به غنای علمی مدیریت منابع انسانی در ورزش کمک کنند. امید می­رود که کتاب حاضر بتواند بخشی از نیازهای دانشجویان، اساتید، مدیران و سایر دست­اندرکاران را برای مدیریت منابع انسانی در رویدادها و سازمان­های ورزشی مرتفع سازد.در حال حاضر، بررسی نگرش­های مشتریان نسبت به تولیدات و خدمات ورزشی برای استمرار مشارکت آن­ها در ورزش مورد توجه سازمان­ها و بازاریابی ورزشی قرار گرفته است. بر اساس این تعریف گسترده از منابع انسانی، مدیران سازمان­های ورزشی باید در جریان مسائل و چالش­های کلیه ذینفعان ورزش مانند تماشاگران، هواداران، اصحاب رسانه، حامیان مالی و غیره قرار گیرند. در بخش چهارم سعی شده است تا به مشتریان ورزش از دیدگاه جدید و خاص و مبتنی بر ورزش پایه (نوجوانان و ورزشکاران) نگریسته شود تا ضمن ارائه خدمات بهتر به آن­ها بتوان نگرش­های مثبت منابع انسانی را در آینده ورزش تضمین کرد. در بخش چهارم، ابعاد نگرشی و شغلی مشتریان اصلی و مهم ورزش مانند دانش­آموزان، دانشجویان، نوجوانان، جوانان، والدین و ورزشکاران بررسی شده است  که در رویکرد جدید مدیریت منابع انسانی، این افراد نیز به مثابه مشتریان بیرونی و درونی اهمیت ویژه­ای دارند و نگرش و رفتار آن­ها نیز باید مدیریت شوند. درحالی­که هردو گروه مشتریان درونی و به ویژه مشتریان بیرونی سازمان­های ورزشی بیشتر تحت تأثیر شرایط اجتماعی – اقتصادی جامعه قرار دارند، ولی نگرش­های مشتریان داخلی سازمان­های ورزشی به نگرش و فعالیت بدنی والدین و حمایت­های اجتماعی (فصل چهاردهم) و سایر شرایط درونی محیط­های ورزشی مانند محتوای درس تربیت بدنی و کلاس­های ورزشی (فصل پانزدهم) وابسته هستند. البته، مشتریان بیرونی از شرایط شغلی خاص ورزش دور هستند و بنابراین سازوکارهای طراحی شغل (بخش اول) کاربرد کمتری برای این مشتریان دارند. به همین دلیل باید با روش­های مدیریتی دیگری مانند کیفیت خدمات، موجب تغییرات نگرشی و رفتاری آنها شد. در فصل شانزدهم نیز شرایط شغلی مهم­ترین منبع انسانی یعنی ورزشکاران بررسی شده است.